Geactualiseerd meerjarenperspectief

Loon- en prijsontwikkeling

Aanpassen batenbudgetten aan prijspeil 2023

De verwachte inflatie heeft gevolgen voor de gemeentelijke uitgaven in 2023. Een deel van deze lastenstijging wordt opgevangen door de stijging van de gemeentelijke belastingen, leges en tarieven. Deze worden jaarlijks bijgesteld aan de inflatie. Om die reden wordt er voor de verwachte stijging van de gemeentelijke baten in deze kaderbrief een stelpost opgevoerd waarbij de nadere invulling plaats vindt bij de begroting 2023.

Aanpassen lastenbudgetten aan prijspeil 2023

In de kaderbrief zijn stelposten opgenomen om de loon- en prijsstijgingen op te kunnen vangen. Bij het opstellen van de programmabegroting 2023 worden deze uitgewerkt. Deze indexeringspercentages zijn gebaseerd op de verwachte loon- en prijsstijgingen zoals opgenomen in het Centraal Economisch Plan 2022 van het Centraal Planbureau.

Loon- en prijscompensatie Gemeentefonds prijspeil 2023

Jaarlijks wordt in de meicirculaire gemeentefonds bekend gemaakt welke prijscompensatie de gemeenten ontvangen voor een komend begrotingsjaar. Vooruitlopend op de bekendmaking van deze inflatie bij de meicirculaire 2022 is op basis van het Centraal Economisch Plan 2022 een inschatting gemaakt van de loon- en prijscompensatie die de gemeente mag verwachten van het Rijk.

Volume ontwikkelingen

Aanpassen lastenbudgetten aan volumeontwikkeling 2023

De woningbouwprognose is geactualiseerd. Ten opzicht van de woningbouwprognose van vorig jaar is de realisatie van een aantal projecten gefaseerd in de tijd. Er is met name een verschuiving te zien tussen 2024 en 2025. De bijgestelde woningbouwprognose leidt tot een neerwaartse bijstelling van de uitgaven bij de budgetten die gekoppeld zijn aan de volumeontwikkeling.

Stelpost openbare ruimte

Er zijn meer kosten gemoeid voor het beheer en onderhoud in de openbare ruimte als gevolg van de toename van het aantal woningen. Dekking vindt plaats middels de stelpost beheer & onderhoud openbare ruimte die gevormd wordt op basis van de woningbouwprognose.

Volume ontwikkelingen gemeentefonds

De volume ontwikkelingen op basis van de geactualiseerde woningbouwprognose zijn verwerkt in de maatstaven van het gemeentefonds. Met name in 2024 betekent dit dat de raming van de algemene uitkering naar benden moet worden bijgesteld, doordat een deel van de te realiseren woningen is verschoven van 2024 naar 2025.

Raadsvoorstellen en -brieven

Decembercirculaire gemeentefonds 2021

De inkomsten uit het gemeentefonds zijn op basis van de decembercirculaire 2021 geactualiseerd. De effecten hiervan op het begrotingssaldo zijn in beeld gebracht en eerder aan de raad gecommuniceerd (raadsbrief met ibabsnummer 2670).

Huisvesting Buitendienst Stadsbeheer

Op 22 februari 2022 is de raad akkoord gegaan met het Raadsvoorstel herhuisvesting buitendienst stadsbeheer. Op basis van dit voorstel worden middelen beschikbaar gesteld voor de tijdelijke huisvesting, sloopkosten en verhuiskosten.

Regeerakkoord

Accresontwikkeling gemeentefonds

Het nieuwe regeerakkoord resulteert op basis van de gepubliceerde Startnota in een positieve bijstelling van het accres voor de komende jaren. De precieze uitwerking van het regeerakkoord op de uitkringen uit het gemeentefonds wordt bekend bij de meicirculaire. Vooruitlopend op de meicirculaire heeft het ministerie van BZK een indicatie gepubliceerd op gemeentelijk niveau. Deze indicatie is verwerkt in de Kaderbrief rekening houdend met een afslag voor onderbesteding op Rijksniveau.Kanttekening is dat er momenteel nog gesproken wordt over grote aanpassingen op de Rijksbegroting vanwege diverse financiële tegenvallers. Bij de meicirculaire zal er meer duidelijkheid zijn. De aanzienlijk toegenomen prijsindex ten opzichte van de actualisatie op basis van de cijfers uit september 2021 wordt dan ook verwerkt in de ramingen van het gemeentefonds. Ten aanzien van de voorgenomen bezuiniging van afgerond € 500 miljoen op de jeugdzorg heeft het kabinet besloten dat het realiseren van de aanvullende besparingen een Rijksverantwoordelijkheid is. Concreet betekent dit dat het aan de Rijksoverheid is om maatregelen te nemen die tot deze besparing zullen leiden. De inkomsten gemeentefonds zijn zodoende niet aangepast op basis van dit onderdeel uit het regeerakkoord.

Bevriezen Opschalingskorting

Een concrete aanpassing als gevolg van het nieuwe regeerakkoord is het bevriezen van de opschalingskorting tot en met 2025. De opschalingskorting wordt hiermee verlaagd tot het niveau van 2019. Dit betekent dat het restant van deze niet-taakgebonden korting op het gemeentefonds tijdens de kabinetsperiode niet wordt geëffectueerd. Het voordeel in de jaren 2023, 2024 en 2025 is verwerkt in de Kaderbrief. In 2026 wordt de opschalingskorting volledig gehandhaafd en vindt zodoende geen bijstelling plaats.

Exogene en onontkoombare ontwikkelingen

Bibob-coördinator

De toenemende taken van de gemeente, de verruimde mogelijkheden die de Wet Bibob sinds 1 augustus 2020 kent en de groeiende vraag om vanuit de bestuurlijke keten bij te dragen aan de aanpak van ondermijnende criminaliteit vraagt dat we als organisatie meegroeien door uitbreiding van de bestuurlijke integriteitsbeoordelingen en het signaleren, onderzoeken en aanpakken van (mogelijke) ondermijning. Om hier sturing aan te geven zal bij Openbare Orde en Veiligheid een Bibob-coördinator worden aangesteld.

Bijdrage beheer van de Digitale Stelsel Omgevingswet Landelijke Voorziening (DSO-LV)

Het gebruik van de DSO-LV is verplicht en noodzakelijk voor de uitvoering van de Omgevingswet. Dit is geregeld in de Beheerovereenkomst DSO-LV. Vanaf 1 januari 2020 wordt de bijdrage verrekend via het Gemeentefonds. Op dit moment gaat het om een bijdrage van ca. € 1 per inwoner. Op termijn zal deze bijdrage sterk gaan stijgen in verband met de doorontwikkeling van het stelsel. De verwachting is dat deze stijging tot maximaal ongeveer € 2,30 per inwoner plus indexatie gaat bedragen. Bij een verrekening via het Gemeentefonds betekent dat een lagere Algemene Uitkering van circa € 35.000 in 2024 oplopend tot ca. € 100.000 vanaf 2026.

Collectief vervoer

De Brede doeluitkering (BDU) verkeer en vervoer is een financiële bijdrage die provincies en stadsregio's jaarlijks ontvangen van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu voor de uitvoering van verkeers- en vervoersbeleid. Voor de gemeente LV worden deze taken uitgevoerd door de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH). In de begroting MRDH 2022 wordt aangegeven dat de BDU bijdrage vanaf 2021 over een periode van 4 jaar afgebouwd wordt naar een constant niveau wat € 160.000 lager ligt dan voorheen begroot.

Herijking gemeentefonds

De herijking van het gemeentefonds betreft het invoeren van een nieuw verdeelmodel. De huidige verdeling is namelijk achterhaald en verouderd en doet geen recht meer aan de kostenstructuur van gemeenten. Op basis van de meeste recente berekeningen van het ministerie van BZK is Leidschendam-Voorburg een nadeel gemeente en bedraagt het nadeel afgerond € 12 per inwoner. De VNG heeft geadviseerd om, voordat er sprake kan zijn van invoering van het model, volledig recht te doen aan de aanbevelingen in het ROB-advies, inclusief het ingroeipad. Ondanks dat het nieuwe model voldoet nog niet aan alle eisen uit het beoordelingskader, zal invoering per 1-1-2023 plaatsvinden. Het ingroeipad is hierbij aangepast, waarbij het nadeel in het eerste jaar is gemaximeerd op € 7,50 per inwoner. Vanaf 2024 is voor Leidschendam-Voorburg rekening gehouden met een nadeel van € 12 per inwoner.

Integraal Veiligheidsbeleid

Het veiligheidsbudget gaat grotendeels op aan participaties en deelnemingen, denk hierbij aan o.a. het RIEC, Burgernet, en vaste activiteiten, zoals het donkere dagen offensief. Het budget biedt geen financiële ruimte om bij ordeverstoringen snelle interventies, zoals cameratoezicht, te plegen of in te spelen op actuele ontwikkelingen. De afgelopen jaren hebben wij hierdoor overschrijdingen op het budget gezien. Het budget wordt zodoende structureel met € 75.000 te verhoogd.

Inzet recruitment

De druk op de arbeidsmarkt is ongekend. Het is daardoor steeds moeilijker om vacatures op te vullen, waardoor er een risico ontstaat in de continuïteit van de gemeentelijke dienstverlening en andere werkzaamheden. Een eigen recruiter kan, gekoppeld aan de arbeidsmarktcommunicatiecampagne, invulling geven aan specifieke zoekopdrachten om goede mensen te werven. Het werven van potentiële kandidaten via o.a. LinkedIn is inmiddels gemeengoed en daarom voor LV relevant om navolging te geven. De inzet van een recruiter betreft een periode van drie jaar.

Nieuw contract huisadvocaat

De huidige overeenkomst met onze huisadvocaat loopt af. De aanbesteding van het nieuwe contract leidt naar verwachting tot een kostenstijging van € 40.000 per jaar.

Stelpost vrijval kapitaallasten

Op basis van de richtlijnen van de provincie is het opnemen van een stelpost voor de vrijval van kapitaallasten niet langer toegestaan. De stelpost kapitaallasten die eerder is opgenomen om het jaarlijkse effect van de bijstelling van het investeringsplan komt hiermee te vervallen. Het gevold hiervan is dat waarschijnlijk jaarlijks een voordeel op de kapitaallasten verwerkt zal worden in de tweede tussentijdse rapportage. Doordat bij de fasering van de investeringsuitgaven en de realisatie eerder naar achter dan naar voren verschuift.

Toename omgevingsvergunningen

Sinds 2020 is er sprake van een forse toename (circa 50%) van het aantal aanvragen voor een Omgevingsvergunning. Het gaat veelal om verbouwingen aan woningen. Er is sprake van een trend die zich in 2021 en in 2022 doorzet. Het gaat om een autonome groei waarbij extra capaciteit noodzakelijk is om de aanvragen te behandelen. De invoering van de omgevingswet kan eventueel ook nog gevolgen hebben.

Uitvoeringskosten belastingen

De gemeente heft op tal van terreinen belastingen. Dit zijn de eigen inkomstenbronnen van de gemeente en het draagt bij aan het voorzieningenniveau. In de afgelopen jaren is het werkingsgebied uitgebreid en dit vraagt meer van de uitvoeringsorganisatie. Gelet op de autonome groei en uitbreiding van de volume nemen de beheerkosten toe. Het gaat bijvoorbeeld bij de OZB om de uitbreidingen van de woningen en niet-woningen zoals Mall of the Netherlands. Voor dergelijke uitbreidingen zijn extra werkzaamheden benodigd om bijvoorbeeld jaarlijks de WOZ waarde te bepalen. Verder heeft de gemeente ook te maken met aanscherping van de eisen van de Waarderingskamer. De gemeente moet meer gegevens en data controleren. Tot slot zien we ook een groei in de juridische verwerking, bijv. bij het behandelen bezwaar en beroep.

Versterken van de Privacy functie

In lijn met de aanbevolen risico beperkende maatregelen uit de krachtenveld analyse naar aanleiding van het NTA onderzoek wordt de capaciteit op het gebied van privacy vergroot. Het gaat hierbij onder meer om het afwikkelen van de formele vereisten van gegevens bescherming. Voorbeelden hiervan zijn het bijhouden van de wettelijk verplichte registers en de advisering bij privacy gevoelige dossiers. Om de privacy functie te versterken is structureel een bedrag van € 150.000 nodig.

Wmo

Op basis van de afvlakkende stijging die sinds eind 2021 zichtbaar is kunnen de te verwachten kosten voor Wmo Begeleiding verlaagd worden. Het voordeel uit de jaarrekening 2021 wordt hiermee verwerkt in de toekomstige ramingen voor de Wmo. Onderdeel hiervan is dat er een lager aantal cliënten verwacht wordt wat leidt tot een daling van de te ontvangen eigen bijdrage.